31 mart soyqırımı haqqında şeirler
31 mart soyqırımı haqqında şeirler axtarışında olanlar saytımızda tapa bilər. Xalqımızın başına gətirilən müsibətlərin ardı-arası kəsilməyib. Demək olar ki, hər ay üçün bir və ya bir neçə matem günlərimiz vardır. Bunlardan biri də 31 Mart Soyqırım günüdür. Bu gündə məktəblərdə və bir çox müəssisələrdə matem tədbirləri təşkil olunur. 31 mart soyqırımı haqqında şeir, mahnılar oxunur şəhidlərimiz yad edilir.
“Şəhidlər”
Bu vətən , bu torpaq mənimdi deyib
Üstündə vüqarla gəzdi şəhidlər.
əyninə qanından bir köynək geyib
düşmənin yolunu kəsdi Şəhidlər.
Təki vətənimiz düşməsin dara
Baxmayıb soyuğa , borana , qara
Cavab vermək üçün o azğınlara
Hər bir çətinliyə dözdü Şəhidlər.
Arzusu göylərə , yerə sığmayan
Araza sığmayan , Kürə sığmayan
Nağıla , dastana , şerə sığmayan
ən ali , müqəddəs sözdü Şəhidlər.
Torpaq götürməsin bu qanı , qardaş.
Gözləriniz yoxdu torpaq tökülə
Telləriniz yoxdu sığal çəkilə
Cəsədiniz yoxdu kəfən bükülə
Biz necə oxşayaq yaranı ,qardaş,
Torpaq götürməsin bu qanı ,qardaş.
Əliniz ümiddən qopmayıb hələ
Qanınız torpağa hopmayıb hələ
“Sevirəm”kəlməsi tapmayıb hələ
Qəfil güllə tapdı sevdanı , qardaş,
Torpaq götürməsin bu qanı , qardaş.
Bəlkə ana,bacı kitiyə , dönə
Yandıqca bir yanar körüyə dönə
Bu yoldan çətin ki , geriyə dönə
Vətən çətin dönüb usanır , qardaş,
Torpaq götürməsin bu qanı , qardaş
Müəllif: Bəxtiyar Vahabzadə
“Şəhidlər”
Şəhidlər günəş kimi nur çiləyir hər zaman,
Şəhidlər gedən yolu bağlaya bilməz tufan,
Şəhidlər el yolunda canını verib qurban.
Şəhidlər qanlarıyla boyayıblar torpağı,
Şəhidlər zirvələrə qaldırıblar bayrağı.
Şəhidlər yatan torpaq ocağa, pirə dönər,
“Şəhidlər xiyabanı “ uzaqlardan görünər,
Şəhidlər anılan yer qərənfilə bürünər,
Şəhidlər bu dünyada dönərlər bir günəşə,
Şəhidlər ölməz olur, yaşayırlar həmişə.
Şəhidlər qeyrət tacı, ucalıq zirvəsidir,
Şəhidlər haqqın səsi, azadlıq nəğməsidir,
Şəhidlər yatan qəbir istiqlal türbəsidir,
Şəhidlər Tanrımızın sevdiyi bəndələrdir,
Şəhidlər ölmür heç vaxt, ömrü dünya qədərdir.
Şəhidlər candan artıq sevdilər ana yurdu,
Şəhidlər qoymadılar sönə ocağı, odu,
Şəhidlər qazandılar müqəddəs şəhid adı,
Şəhidlər bu torpağın, bu xalqın qan yaddaşı,
Şəhidlər igidliyin, hünərin yol yoldaşı.
Şəhidlər verən Vətən başını uca tutar,
Şəhidlər verən millət hər arzusuna çatar,
Şəhidlər gözəl yerdə- cənnətdə rahat yatar,
Şəhidlər el-obaya yol göstərən mayaqdır,
Şəhidlər zülmətlərə nur çiləyən çıraqdır.
Şəhidlər, siz ölümdən, siz qandan qorxmadınıız,
Şəhidlər, çətin anda siz candan qorxmadınız,
Şəhidlər, qəlbimizdə qərar tutb adınız,
Şəhidlər deyiləndə dağ da, daş da ağlayır,
Şəhidlər deyiləndə sellər, sular çağlayır.
Şəhidlər ana yurdun qüruru iftixarı,
Şəhidlər, qorudunuz, hər an namusu, arı,
Şəhidlər insanların ucası, bəxtiyarı,
Şəhidlər qalxan yerə qalxa bilməz hər yetən,
Şəhidlər doğuldu ki, yaşasın ana Vətən.
Şəhidlər, siz qıydınız, kim qıyardı canına,
Şəhidlər, siz döndünüz xalqın qəhrəmanına,
Şəhidlər, çevrildiniz bir hünər dastanına,
Şəhidlər, Vətən sizə hər gün alqış söyləyir,
Şəhidlər, Əziz Musa qarşınızda baş əyir.
Müəllif: Qabil Ədalət
“Şəhidlər”
Qatil gülləsinə qurban gedirkən,
Gözünü sabaha dikdi Şəhidlər.
Üçrəngli bayrağı öz qanlarıyla,
Vətən torpağına çəkdi Şəhidlər…
Zalım öyünməsin zülümləriylə,
Min bir böhtanıyla, min bir şəriylə.
Həqiqət uğrunda ölümləriylə,
Ölümü kamına çəkdi Şəhidlər…
O şənbə gecəsi, o qətl günü,-
Mümkünə döndərdik çox namümkünü,
Xalqın qəlbindəki qorxu mülkünü,
O gecə dağıdıb sökdü Şəhidlər…
Tarixi yaşadıb diləyimizdə,
Bir yumruğa döndük o gecə bizdə.
Yıxıb köləliyi ürəyimizdə
Cəsarət mülkünü tikdi Şəhidlər…
Onlar susdurulan haqqı dindirər,
Qaraca torpağı qiymətləndirər.
Donan vicdanları qeyrətləndirər,
Axı, el qeyrəti çəkdi Şəhidlər…
Bilirik, bu bəla nə ilkdi, nə son,
Ölürkən uğrunda bu Ana yurdun.
Quzu cildindəki o qoca qurdun,
Doğru, düz cildini çəkdi Şəhidlər…
Dözdü hər zillətə, dözdü hər şeyə,
” Dünyada mənimdə haqqım var ” ,- deyə
Kütləni xalq edən müqaviləyə,
Qanıyla qolunu çəkdi Şəhidlər…
İnsan insan olur öz hünəriylə.
Millət, millət olur xeyri, şəriylə,
Torpağın bağrına cəsədləriylə,
Azadlıq tumunu əkdi Şəhidlər.
“Şəhidlər”
Qoparmayın şəhid adlı yaramı,
Düşmənlər duymasın, bu fəryadımı.
Bilmirəm sevinim ya ağlayımmı,
Adın tarixlərə, yazdı şəhidlər,
Haqqın dərgahına, qalxdı şəhidlər!
Ay ana, saçını dərddən ağartma,
Gəlib gedənlərdən oğlunu sorma.
Qara bəxtim deyib, yanma-alışma,
Adın tarixlərə yazdı şəhidlər,
Haqqın dərgahına qalxdı şəhidlər!
Həyatda candan şirin deyin nə var?
Şirin candan keçdi, vətənçün onlar.
Əlbət yaşayacaq belə oğullar,
Adın tarixlərə yazdı şəhidlər,
Haqqın dərgəhına qalxdı şəhidlər!
Vətənin köməyə ehtiyacında,
Yetdilər imdada dar ayağında.
Qanların tökdülər torpağ uğrunda,
Adın tarixlərə yazdı şəhidlər,
Haqqın dərgahına qalxdı şəhidlər!
Şəhidlik adını ucuz tutmayın,
Öldülər sözünü dilə almayın.
Onlar yaşayırlar, siz unutmayın,
Adın tarixlərə yazdı şəhidlər,
Haqqın dərgahına qalxdı şəhidlər!
Qabil Ədalətəm, yolunda hazır,
Qisas alınacaq əvvəl ya axır.
Yalnız bir təsəlli ürəyi açır,
Var belə oğullar, ola şəhidlər,
Haqqın dərgahına qalxdı şəhidlər!
Müəllif: Dursun Musayeva
YENƏ PAYIZ GƏLDİ, YENƏ DƏ YOXSAN
Yenə payız gəldi, yenə də yoxsan,
Tutmuşam getdiyin yola üzümü.
Bəlkə küləklərə dönüb gələsən,
Yoxsa aparacaq sellər izimi.
Yenə payız gəldi, yenə də yoxsan,
Yenə duman çöküb yollarım üstə.
Kaş, dönüb yağışa qəfil yağasan,
Düşərsən uzalı qollarım üstə.
Yenə payız gəldi, yenə də yoxsan,
Sənsiz gözlərini açmır səhərim.
Yağır saçlarıma yarpaq yağışı,
Dönür buludlara qəmim, qəhərim.
Yenə payız gəldi, hardasan, oğlum?
Səni soraqlayır evim-eşiyim.
Şəklini asmışam ürəyim üstə,
İndi gözlərimdi sənin beşiyin.
Deyirəm nə vaxtsa bəlkə də gəldin,
Səbrim ürəyimdə bir közərən şam.
Səsinə həsrətəm, qayıt danış-din,
Səni gözləyirəm hər gün, hər axşam.
…Yenə otağını silib, süpürdüm
Sənsiz günlərimi hər an saymışam.
Gecədən keçsə də deyinmərəm, gəl
Evin qapısını açıq qoymuşam.
Yenə payız gəldi, de hardasan sən?
Heykələm yolunda, məni qınama.
Bəlkə də sən özün dönüb payıza,
Qayıdıb gələrsən bir gün yanıma.
Qayıt, ömrüm-günüm, gülsün gözlərim,
Yayılsın hər yana səsin-sorağın.
Sevinib şadlanım, muştuluq verim,
Gəlsin görüşünə qoy,uzaq-yaxın…
Əbədi yerin var ürəkdə-canda,
Qəlbimdə nur saçan çırağım oldun.
Şəhidim, geriyə qayıtmasan da,
Sən Zəfər müjdəli Bayrağım oldun.
Sabir Abdin
Unutmayaq
Təbrizli, İrəvanlı , Kərküklü ,
Axısxalı babalarımız
vətənindən , yurdundan
Ayrı qürbətdən , həsrətdən ,
dərddən böğulub öldülər.
Atalarımlız əcdadlarının
döğulduğu torpağı görmədən,
yaşıl yallı yamacların yaxasına
izlərini sərmədən
doğulub… öldülər.
Sonra da Zəngəzur ,Meğri ,Ağbaba
Sonra Dərələyəz yarası gəldi.
Sonra Vedibasar pələsəng oldu
Sonra da Göyçənin sırası gəldi.
Beləcə qovula-qovula doğulduq
boğula –boğula doğulduq.
Döyülə-döyülə böyüdük
Dabanlarımızdan
Soyula-soyula böyüdük,
Içimizdə yumruğumuz
düyülə -düyülə böyüdük
çatdıq XX əsrin sonuna
əli boş , üzü qara .
Başımın üstündəki
bir parça göyə baxıram
ayağımın altında
üzük qaşı kimi sarılmış ,
sərhədləri daralmış
torpaqlara.
Əvvəlin sonuydu bu
Ya sonun başlanğıcı?
Bu qətl günüydü, bu
qanlı bir tamaşanın ,
oyunun başlanğıçı.
Təzədən əvvəlin sonuna düşdük.
Arxalı köpəklər qurd basdı yenə.
Təzədən didərgin gününə düşdük,
Ocaq yerlərini ot basdı yenə.
Aynabəndli ağban evlərımızı
xatirələrimizə gömüb
çadırların qəribliyinə qısıldıq .
bir yanıqlı bayatıya dönüb
köz –köz olan sinələrə yazıldıq
Müdafiə edim seni
Böyüyəndə mən bir əsgər olaram
Ana vətən, tabehində duraram
Düşmən ermənini qana bularam
Tez olginən qoynunda böyüt məni,
Silah tutub müdafiə edim səni!
Gərək dığaları yandırıb yaxam
Görürəm dardasan neynim uşağam
Böyüyəndə bilginənki bir dağam
Tez olginən qoynunda böyüt məni,
Silah tutub müdafiə edim səni!
Uca bir zirvəndən edirəm seyr
Uşağam yazıram ürəyim deyir
İlham tək qoynunda oğlun böyüyür
Tez olginən qoynunda böyüt məni,
Silah tutub müdafiə edim səni!