Meymunlar haqqinda melumat

Meymunlar haqqında məlumat toplamaq istəyənlər üçün bu məqaləmiz olduqca mükəmməl şansır deyə bilərik. Demək olar ki, sizi maraqlandıran bütün suallarınıza məhz Tehsil.com.az vasitəsilə cavab tapa biləcəksiniz. Meymunlar haqqında məlumat toplanılmasının bir səbəbi təhsil olsa da, digər səbəbi isə maraqdır. İbtidai insan formasına bənzəyən yeganə heyvan olduğu üçün meymunlar üzərində keçirilən təcrübələr hələ də tam bitmiş sayılmaz. İndi isə sizə ətraflı şəkildə toplanmış məlumatları təqdim edək.

Dünyanın bir çox ölkəsində çoxlu meymun növləri yaşayır. Ən çox insanlara tanış olan növləri isə aşağıdakılardır.

Qorilla: Ən böyük və güclü meymun növüdür. Bəzi qorillaların çəkisi 250-300 kiloqrama çata bilər. Güclü təbiətlərinə baxmayaraq, ümumiyyətlə kifayət qədər sakit təbiətə malik növdürlər. Bir çox sənədli filmlərdə bəbirlərə ancaq aqressiv münasibət göstərdikləri müşahidə edilir. Qorilla olduqca ağır olmasına baxmayaraq ağaclara ən asan şəkildə dırmaşa bilən məməlilər arasındadır. Yalnız Afrika qitəsində yaşayan bütün qorillalar ot yeyən heyvanlardandır.

Babun: Babunlar ən böyük meymun növləri arasındadır. Burunları daha çox itə bənzədiyi üçün bəzi mənbələrdə “it meymunu” da adlandırılır. Xüsusilə, bu meymunların qohumluq əlaqələri çox inkişaf etmişdir. Dişi babunlar heç vaxt balalarını tərk etmirlər. Babunlar sürü halında yaşayır və bu canlılar ətyeyənlərlə qidalanırlar.

Tamarin meymunu: Tamarin meymunu olduqca qeyri-adi bir görünüşə malikdir. Tamarin ən nadir meymun növlərindən hesab olunur. Nəsli kəsilməkdə olan heyvanlar sırasında olduğu üçün bu növlər bir çox qurum tərəfindən qorunmaqdadır. Aslan yalına bənzəyən qıvrımlarına və qızılı rənginə görə Qızıl Şir Meymun kimi də tanınır.

Meymunlar niyə balalarını döyürlər?

 Meymunlar insanların sevimli heyvan növləri sırasındadır. Bəzi meymun növlərini əhliləşdirmək mümkündür. Onlar görünüşlərinə, səslərinə və yaydıqları enerjiyə görə insanlar tərəfindən sevilirlər. Meymunlar ən ağıllı və insana bənzər heyvan növlərindəndir. Meymunlar tez-tez balalarını məşq etdirmək üçün döyürlər.

 Meymunların xüsusiyyətləri

Meymunlar hər kəsin sevdiyi əyləncəli və gülməli canlılardandır. Onlar adətən oynamağı çox sevirlər və şirinlikləri ilə zooparklarda hər kəsin diqqətini çəkməyi bacarırlar.

Meymunlar üç qrupa bölünür. Bunlar köhnə dünya meymunları, meymunlar və yeni dünya meymunlarıdır.

Bəzi meymun növləri heyvanlar aləmində ən ağıllı canlılardır. Meymunların saymaq kimi bacarıqları vardır. Çox ağıllı olduqları bilinən bu heyvanlar yaxşı bir məşqçi ilə çalışdıqları zaman 100-ə qədər saymağı asanlıqla öyrənə bilirlər.

Araşdırmalar nəticəsində dünyada yaşayan 264 fərqli meymun növü müəyyən edilmişdir.

 Asiya bölgəsində yaşayan insanlar tez-tez meymunları yüksək budaqlardan meyvə toplamaq üçün öyrədirlər.

Meymunlar arasında yaxşı münasibət adətən bir-birinin tüklərini təmizləməklə qurulur. Meymunların bir-birini təmizləməsi və cızması dostluq və ailə bağlarını gücləndirir.

Meymunların münasibət həyatı əslində bir qədər mürəkkəbdir.

Asiyanın bəzi mədəniyyətlərində meymun ətinə restoran menyularında rast gəlinir.

Oğru meymun kimi də tanınan makakalara Hindistanın hər yerində rast gəlmək mümkündür. Ölkəmizdə də zoopark və bir çox kafe və restoranlarda, həmçinin Bakı bulvarında və digər bölgələrimizdə rast gəlinir.

Bəzi bölgələrdə yaşayan müxtəlif növ meymunlar meyvəni budaqlarından qopardıqdan sonra yaxşıca yuyub yeyirlər.

Onlar adətən oynamağı sevirlər və zooparklarda hər kəsin diqqətini çəkməyi bacaran heyvanlar sırasındadırlar. Yəni siz meymunlar haqqında hər şeyi bildiyinizi düşünürsünüz? Sizin üçün daha maraqlı faktları təqdim edərək sizi təəccübləndirməyə çalışacağıq.

Bəzi meymun növləri heyvanlar aləmində ən qabaqcıl zəkaya malikdir. Onlar çek kitabçalarınızı izləyə və ya riyaziyyatdan ev tapşırığını edə bilməzlər; amma saya bilirlər! Bu çox ağıllı heyvanlar yaxşı bir təlimatla 100-ə qədər saymağı öyrənə bilər!

Qeyd edək ki, bu canlıların ağıllı olması ilə bağlı məlumat vermişdik. Onlar yalnız saymağı deyil, həm də insanlardan sonra alətlərdən istifadə etməyi bacaran yeganə canlılardır. Şimpanzedir alətlərdən istifadə etməyi bacarır.

Afrika savannasında yaşayan babunlar zülala ehtiyac duyduqları zaman ceyran və quş ovlayırlar.

Nəsli kəsilməkdə olan meymun növlərindən olan Barbar meymunları ciddi şəkildə qorunurlar.

Alimlər tərəfindən aparılan araşdırmalarda insan DNT-si ilə şimpanze DNT-si 99% uyğun gəlir.

Qorillalar və insanların konstitusiyaları demək olar ki, oxşardır. Əgər ki, insan xəstəliyi ilə təmasda olan bir qorilla üçün bu xəstəlik yoluxucu ola bilər.

Möhkəm ailəsi və mənliyi ilə böyüyən qorilla 60 ilə qədər yaşaya bilər.

Cırtdan marmoset dünyanın ən kiçik meymun növü hesab olunur. Onların uzunluğu quyruqları nəzərə almasaq 130 millimetrdir.

Erkək mandrill isə dünyanın ən böyük meymunudur. Onların uzunluğu 1 metrdir. 35 kiloqrama çata bilərlər.

Cənubi Amerikada yaşayan Titi meymunları monoqamdır. Monoqamiya meymunlarda çox nadirdi.

Alimlər aşkar ediblər ki, meymunlar da insanlar kimi optik illüziyalara qarşı həssasdırlar.

Qızıl meymunlar haqqında.

Qızıl meymunlar onurğalılar, məməlilər sinfinı daxildir. Cercopithecus kandti növündəndir, 19 il yaşaya bilirlər, çəkiləri 3,5-7 kq aralığında, uzunluqları isə 46-67 sm aralığında olur.

Qızıl meymun, yuxarı qanadlarında və kürəyində qızıl yamaq olan və az öyrənilmiş, lakin asanlıqla tanınan primatdır. (Bütün meymun növlərini əhatə edən məməlilər sırasına verilən ad.) Bu heyvan Mərkəzi Afrikada yaşayan Köhnə Dünya meymunudur. Mavi meymunun alt növü hesab olunan qızıl meymun görünüşü ilə digər növlərindən çox fərqlənir. Əslində bu iki meymun bir-birinə yaxındır və çox oxşardır. Meşələrə vurulan ziyan nəticəsində növlərin parçalanmasına səbəb olmuşdur və Cercopithecus növləri yerli mühitə uyğunlaşdıqları icmalarda yaşamışlar. Nəticədə qızıl meymun göy meymundan ayrılmışdı. Nəsli kəsilməkdə olan bu heyvan mavi meymunun səkkiz alt növündən biri hesab olunur. Qızıl meymunun dişiləri daha açıq rənglərlə yanaşı, daha az qəhvəyi rənglərə də çalır.

Qızıl meymununlara 4 milli parkda rast gəlinir. (Mgahinqa (cənub-qərb Uqanda), Vulkanlar (şimal-qərb Ruanda), Virunqa və Kahuzi (Konqo Respublikası) Bu növ üçün ideal yaşayış yeri kifayət qədər meyvə və bambuk olan dağlıq meşədir.

Anqola, Burundi, Konqo, Efiopiya, Keniya, Malavi, Mozambik, Ruanda, Somali, Cənubi Afrika kimi ölkələrdə rast gəlinir.

Bu meymunlar son dərəcə sosial heyvanlardır və 30-80 nəfərdən ibarət qruplar təşkil edərək birgə yaşayırlar. Bu bölmələrin hər birinə tək bir yetkin erkək meymun rəhbərlik edir. Bir qayda olaraq, yüksək hündürlükdə olan qruplar daha kiçikdir. Dişilər ərazini müdafiə etmək üçün daim qrupla məşğul olarkən, kişilər adətən qrupla müvəqqəti olaraq qalır və bir müddət sonra ərazini tərk edir və döyüşə başlamırlar. Bambuk bitkiləri onları yatağı hesab olunur.. Qızıl meymunlar yatarkən orta hesabla 4 nəfərlik kiçik qruplarda toplanırlar. Yatdıqları yerlərin yaxınlığında qidalanma yerləri olur və buna görə də bu heyvanlar gündəlik rahat şəkildə qidalana bilirlər.

Bu növ primatların istifadə etdiyi əsas ünsiyyət formaları vizual ifadələr və müxtəlif səslərdir. Bu səslənmələrdən bəziləri erkək tərəfindən döyüş zamanı və ya ərazilərini müdafiə edərkən istifadə olunur. Bu növün dişiləri qrupun bütövlüyünü qorumaq üçün müxtəlif çağırışlardan, eləcə də mümkün təhlükələrə qarşı ayıq-sayıq icma üzvlərindən istifadə edirlər. Təhlükə zamanı sub-böyüklərin müəyyən zənglərlə mobbing davranışlarını müşayiət etdikləri məlumdur. Bundan əlavə, gənc fərdlər səslə itaətkarlıq nümayiş etdirirlər. Bu meymunlar adətən yarpaq sürfələri, onurğasızlar, bambuk yarpaqları, bambuk budaqları, bambuk tumurcuqları, meyvələr, çiçəklər və kollarla qidalanır.

Qızıl meymunlarda cütləşmə sistemi haqqında çox az məlumat toplana bilmişdir. Lakin onların qrupu birdən çox dişi və yalnız bir erkəkdən ibarət olduğundan, bu o deməkdir ki, qızıl meymunlar qarışıq cütləşmə sistemi nümayiş etdirə bilərlər. Cütləşmə dişi tərəfindən başlanır, baxmayaraq ki, kişi qrupun bütün dişiləri ilə cütləşir. Bu primatlar mövsümi yetişdiricilərdir. Hamiləlik 5 ay davam edir və bir bala verə bilirlər. Dişilər iki ildən bir uşaq doğurur. Yeni doğulmuş meymun balası yaxşı inkişaf etmişdir. Ümumi tüklərinin sayı tam və açıq gözlərlə doğulurlar. İlk bir neçə ay ərzində körpə anası tərəfindən ana südü ilə qidalanır. Bu dövrün sonunda dişi tədricən qayğını minimuma endirir və nəticədə yeni bir nəslin meydana gəlməsini gözləyir. Cinsi yetkin olduqdan sonra nəsil doğuş qrupunu tərk edir.

Bu növün əhalisi üçün təhlükələrin əksəriyyəti insan fəaliyyəti ilə bağlıdır. Belə ki, qızıl meymunlar yaşayış mühitinin pozulmasından əziyyət çəkirlər və tez-tez tələyə düşürlər. Bu heyvanlar həmçinin bambukların yaşayış yerlərinin qeyri-qanuni şəkildə məhv edilməsi təhlükəsi ilə üzləşirlər ki, bu da onların həyat şəraitinin pozulmasına gətirib çıxarır. Qırmızı Siyahıda nəsli kəsilməkdə olanlar kimi təsnif edilən qızıl meymunlar müxtəlif dövlət və özəl qurumlar tərəfindən qorunur. Rahat yataq otaqları qurarkən, bu primatlar sıx bir bambuk bitkisi yığmaq üçün bəzən bir neçə bambuk bitkisindən istifadə edirlər. Onlar ağıllı heyvanlardır. Meymunlarla insanlar arasındakı ən təəccüblü oxşarlıqlardan biri də bu primatların optik illüziyalara qarşı həssaslığının olmasıdır. Hətta bu heyvanlardan biri 2011-ci ildə Pakistan-Hindistan sərhədini qanunsuz keçməyə cəhd etdiyi üçün həbs edilib. Yaponiyada meymunların ofisiant işlədiyi qeyri-adi restoranlara da rast gəlmək mümkündür.

İki qrup meymun vardır ki, Köhnə Dünya və Yeni Dünya meymunları adlanır. Birincisi Afrika mənşəlidir. Köhnə Dünya meymunlarının nazik burunları var, Yeni Dünya meymunlarının isə yastı burunludur. Meymunlar əla üzgüçü olmaqlarına baxmayaraq ümumiyyətlə quru heyvanlarıdır.

Makaka meymunlari haqqinda melumat

Makaka meymunlari haqqında məlumat kifayət qədər mövcuddur. Yaxşı öyərnilmiş meymun növlərindəndir. Çox sayda cinsləri mövcuddur ki, indi onlarla tanış olacaqsınız.

Barbary Macaque (Macaca sylvanus) Əlcəzair və Mərakeşin Atlas dağlarında və ehtimal ki, Cəbəllütariqdə rast gəlinir. Barbary Macaque meymunu köhnə dünya meymunlarının ən məşhur növlərindən biridir. Avropada sərbəst yaşayırlar. Barbar meymunu adlandırılsa da, əsl meymundur.

Barbary Macaque sarımtıl-qəhvəyi ilə boz rəngdədir, alt tərəfləri daha açıqdır. Barbary Macaque maksimum ölçüsü 75 santimetrə qədər böyüyür və 13 kiloqram ağırlığındadır. Onların üzləri tünd çəhrayı rəngdədir və quyruqları funksiyasızdır. Barbary Macaques ön əzaları arxa ətraflarından daha uzundur. Dişilər kişilərdən bir qədər kiçikdir. Sidr, şam və palıd meşələrində yaşayırlar.

Barbary Macaque vaxtını ağac və yerüstü ərazilər arasında keçirir. Əsasən ot yeyənlər, yarpaqlar, bitki kökləri və meyvələrlə qidalanırlar, lakin həşəratlarla da qidalanıqları müşahidə edilmişdir. Su çuxurlarını digər növləri ilə mübahisəsiz şəkildə paylaşırlar. Barbary Macaque dörd ayağı üzərində enerjili şəkildə hərəkət edir, bəzən təhlükələri qabaqcadan araşdırmaq, hiss etmək üçün arxa ayaqları üzərində qalxır.

Barbary Macaque bir neçə dişi və erkəkdən ibarət qarışıq qruplar təşkil edən soyğunçu meymundur. Onların qruplarında aparıcı dişilərdir və qrup 10-30 nəfərdən ibarətdir. Digər makakalardan fərqli olaraq, erkəklər balaların yetişdirilməsində iştirak edirlər, onlarla oynamağa və onlara baxmağa çox vaxt sərf olunur. Beləliklə, erkək və onun balaları, həm kişilər, həm də qoşundakı başqaları arasında güclü bir sosial bağ yaranır. 

Bonnet Macaque (Macaca radiata) Hindistanda yaşayan makaka növüdür. Bonnet Macaque gündüz meymunudur, yəni gündüzlər əsasən aktivdir. Kaput makakalarının uzunluğu təxminən 35-60 santimetr, quyruğu isə 35-68 santimetrdir. Erkək makakaların çəkisi 5,5-9 kiloqram, dişilərinin çəkisi isə 3,5-4,5 kiloqramdır. Bonnet Macaque Monkey-in ömrü 30 ildən çoxdur. Bonnet Macaque hər şey ilə qidalana bilir və meyvələr, qoz-fındıq, toxum, çiçək, onurğasızlar və dənli bitkilər sevimli yeməkləridir. Bonnet Macaques-in iki alt növü müəyyən edilmişdir: Macaca radiata radiata və Macaca radiata diluta.

Çəkməli makak (Macaca ocherata) İndoneziyanın Sulavesi adasının makakıdır. Booted Macaque Monkey gündüz meymunudur yəni əsasən gündüzləri aktivdir və günün çox hissəsini ağaclarda keçirirlər. Onların uzunluğu 50-59 santimetr, quyruğu isə 35-40 santimetrə qədər böyüyə bilər.

Çəkməli makaka hər şeyi yeyəndir və əncir, qönçələr, onurğasızlar və dənli bitkilərlə qidalanır. Çəkməli Macaque-nin iki alt növü tanınır: Macaca ocherata ocreata və Muna-Buton Macaque, Macaca ochreata brunnescens.

Xərçəng yeyən makak (Macaca fascicularis) Cənub-Şərqi Asiyadan gələn ilk növbədə ağac cinsindən olan makakadır. Onu Cynomolgus Meymunu və Uzunquyruqlu Makaka da adlandırırlar. Xərçəng yeyən makaka müxtəlif yaşayış yerlərində, o cümlədən ilkin düzənlik yağış meşələrində, pozulmuş və ikinci dərəcəli yağış meşələrində, nipa palması və manqrovun çay kənarında və sahilyanı meşələrində rast gəlinir.

Dişi Crab yeyən Makakaların hamiləlik müddəti 167-193 gündür, dişi bir bala doğa bilir. Doğuş zamanı körpənin çəkisi təxminən 350 qramdır. Körpələr qara tüklü doğulur və bu tük təxminən 3 aydan sonra sarı-yaşıl, boz-yaşıl və ya qırmızı-qəhvəyi rəngə çevrilməyə başlayır. Gənc yetkinlik yaşına çatmayanlar ana və qohumları ilə birlikdə oynayaraq, doğuş qrupundan köçdükləri zaman onlara kömək edə biləcək bağlar yaradırlar. 

Alt növlərdən asılı olaraq, yetkin meymunun bədən uzunluğu nisbətən qısa qolları və ayaqları ilə 38 – 55 santimetrdir. Quyruq bədəndən daha uzundur, adətən 40-65 santimetrdir. Kişilər qadınlardan xeyli böyükdür, çəkisi 3-6 kiloqram olan dişi fərdlərlə müqayisədə 5-9 kiloqramdır.

Celebes Crested Macaque (Macaca nigra) eyni zamanda Təpəli Qara Makak, Sulawesi Təpəli Makak və ya Qara ‘Meymun’ kimi tanınır. Celebes Crested Macaque İndoneziyanın Sulavesi adasının (Celebes) şimal-şərqində, eləcə də daha kiçik qonşu adalarda yaşayır.

Celebes Crested Macaques dərisi və tüksüz üzü, çiyin aralığında bəzi ağ tüklər istisna olmaqla, tamamilə qaradır. Celebes Crested Macaque Monkey-in başının yuxarı tərəfində hündür yanaqlı uzun ağız və uzun saç tutamı və ya təpəsi var. Onların quyruğunun eni yalnız 2 santimetrdir. Ümumi bədən uzunluğu 45 ilə 60 santimetr, çəkisi 7 ilə 10 kiloqram arasında olan bu, kiçik makaka növləri Celebes Crested Macaque gündəlik yağış meşəsinin sakinlərindəndir.

Celebes Crested Macaque əsasən quruda yaşayır, gününün 60%-dən çoxunu yemək və ictimailəşmə, yatarkən və ağaclarda yemək axtararkən yerdə keçirir. 5-25 nəfərdən ibarət qruplarda yaşayırlar. Kiçik qruplarda yalnız bir, daha böyük qruplarda isə 4-ə qədər erkək olur. Dişilər isə həmişə kişiləri təxminən 4-1 – ni üstələyirlər. Gənc kişilər yetkinlik yaşına çatdıqdan sonra doğulduğu qrupları tərk etməli olduqları üçün bəzən mövcud qarışıq qrup axtarmazdan əvvəl özləri üçün ayrıca qrupları yaradırlar. Ünsiyyət şəkiləri müxtəlif səslər və jestlərdən ibarətdir.

Celebes Crested Macaque qidasının 70%-i meyvələrdən ibarətdir, lakin o, həmçinin yarpaqları, tumurcuqları, toxumları, göbələkləri, quşları və quş yumurtalarını, həşəratları (tırtıllar kimi) və bəzən kiçik kərtənkələ və ya qurbağanı da yeyir.

Qadınların hamiləlik müddəti 174 gündür və tək bala doğulması, qidanın daha çox olduğu yazda baş verir. Körpə meymunlar təxminən bir il əmizdirilir və 3-4 il ərzində tam yetkin olur, dişilər isə erkəklərdən bir qədər tez yetkinlik yaşına çatır.

Celebes Crested Macaques-in ömrü təxminən 20 ildir. Sulavesidəki makakanın ümumi populyasiyasının 4000-6000 olduğu təxmin edilir, İndoneziyanın Bacan adasında isə 100.000-ə qədər meymun populyasiyasına rast gəlinir.

Aslan quyruqlu Macaque (Macaca silenus) yalnız Cənubi Hindistanın Qərbi Qatlarında yaşayan Köhnə Dünya meymunudur. Aslan quyruqlu makakın dərisi tünd-qəhvəyi və ya qara rəngdədir və onun ən görkəmli xüsusiyyəti, başını yanaqlarından çənəsinə qədər əhatə edən gümüşü-ağ yaldır ki, bu meymuna “Saqqal Meymunu” da deyilir.

Aslan quyruqlu Makaka meymunlarının tüksüz üzü qara rəngdədir. Aslan quyruqlu makaka meymunu başdan quyruğuna qədər uzunluğu 45-60 santimetr, çəkisi 3-10 kiloqramdır və kiçik makakalardan biridir. Onların quyruğu orta uzunluqdadır və ölçüsü təxminən 25 santimetrdir və sonunda aslan quyruğuna bənzəyən qara tük var.

Aslan quyruqlu makaka gündəlik yağış meşəsinin sakinidir. Onlar yaxşı alpinistlərdir və həyatlarının çoxunu ağaclarda keçirirlər. Digər makakalardan fərqli olaraq insanlardan qaçır, qrup davranışında digər makakalara bənzəyirlər, çünki adətən 10-20 fərddən ibarət iyerarxik qruplarda yaşayırlar, hansılar ki, bəzi kişilər və çoxlu dişilərdir. Bu növlər ərazi heyvanı hesab olunurlar, əvvəlcə işğalçı qoşunlara qarşı yüksək səslə öz ərazisini müdafiə etməyə çalışırlar.

Aslan quyruqlu makaka əsasən meyvələrlə qidalanır, lakin yarpaqları, qönçələri, həşəratları və kiçik onurğalıları da yeyir.

Qadınlarda hamiləlik təxminən 6 aydır. Körpələr bir il əmizdirilir. Cinsi yetkinlik qadınlarda 4, kişilərdə 6 yaşa çatır. Aslan quyruqlu makakaların vəhşi təbiətdəki ömrü təxminən 20 il, qəfəslərdə isə 30 ilə qədərdir.

Aslan quyruqlu Macaque ən nadir və ən təhlükə altında olan primatlar arasında yer alırlar. IUCN-nin hesablamalarına görə, bu meymunlardan yalnız 2500-ü Hindistanın cənub-qərbində bir neçə əraziyə səpələnmiş vəziyyətdə yaşayır. Onların yaşayış yerlərinin dağıdılması və insanlarla yaxınlıqdan qaçmaları onların əhalisinin kəskin azalmasına səbəb olmuşdur. Bir çox zooparklar bu növün sağ qalmasına kömək edən yetişdirmə proqramlarında iştirak edirlər.

Yapon makakası (Macaca fuscata), Qar meymunu kimi də tanınır. 1972-ci ildən Texasda yaşayan bir dəstənin müəyyən edilməsinə baxmayaraq, Yaponiyanın şimalında vətəni olan yerüstü Köhnə Dünya meymun növü hesab olunur. Yapon Macaque meymunu şimalda yaşayan ən qeyri-insan primatdır. Fərdlərin qəhvəyi-boz xəzi, qırmızı üzü, əlləri və qısa quyruğu var.

Yapon makaka meymununun iki alt növü var, Macaca fuscata və Yakushima Macaque, Macaca fuscata yakui.

Yapon Macaque gündəlikdir və vaxtının çoxunu meşələrdə keçirir. 1500 metrdən aşağı olan subtropikdən subalp, yarpaqlı, enliyarpaqlı və həmişəyaşıl meşələr də daxil olmaqla, müxtəlif meşə tiplərində yaşayır.

Yapon Macaque toxumları, kökləri, qönçələri, meyvələri, onurğasızları, giləmeyvə, yarpaqlar, quş yumurtaları, göbələklər, qabıq və dənli bitkilərlə qidalanır.

Yapon makakasının bədən uzunluğu 79 ilə 95 santimetr arasında, quyruğu isə təxminən 10 santimetrdir. Kişilərin çəkisi 10-14 kiloqram, dişilərin çəkisi isə 5,5 kiloqramdır. Yapon Macaque qış temperaturu -15 °C-dən (5 ° F) aşağı dözə bilir.

Yapon Macaque çoxlu dişi və bir neçə erkəkdən ibarət 20-100 nəfərdən ibarət qruplarda yaşayır. Orta hesabla, dişilər erkəklərdən 3-dən 1-ə qədər çoxdur.

Dişilər, analarının rütbəsini miras alan körpələrlə sərt bir iyerarxiyaya malikdirlər. Qadınların hamiləlik müddəti 173 gündür, qadınlar doğuş zamanı təxminən 500 qram ağırlığında olan yalnız bir bala doğurlar. Yapon makakının orta ömrü 30 ildir. Yapon Macaque çox ağıllıdır. Bu, insanlardan və yenotlardan başqa, yeməkdən əvvəl yeməyi yuduğu bilinən yeganə heyvandır.

Yapon Macaque, insanlar kimi fərqli vurğu inkişaf etdirə bilər. Məlum olub ki, bir-birindən cəmi bir neçə yüz mil ayrılmış ərazilərdəki makakaların zənglərində, ünsiyyət formalarında çox fərqli səslər ola bilər. Yapon Macaque 2000 IUCN Qırmızı Siyahısına görə Məlumat çatışmazlığı kimi təsnif edilir.

Moor Macaque (Macaca maura) solğun kürək yamağı və çəhrayı çılpaq dərisi olan qəhvəyi/qara bədən xəzinə malik makakadır. Uzunluğu təxminən 50-58,5 santimetrdir. Moor Macaque meymunu tropik yağış meşələrində əncir, bambuk toxumları, qönçələr, cücərtilər, onurğasızlar və dənli bitkilərlə qidalanır.

Moor Macaque bəzən digər köhnə dünya meymunlarından daha çox meymunlarla əlaqəli olmasa da, itə bənzər ağızlarına görə it-meymun adlanır. Moor Macaque yalnız Sulawesidə (İndoneziya) yaşayır.

Moor Macaque əsasən genişlənən insan əhalisinin yaşayış yerlərinin itirilməsi və kənd təsərrüfatı torpaqlarının sahəsini artırmaq üçün meşələrin qırılması səbəbindən təhlükə altındadır. Sulavesidə cəmi 1000 Moor Makakasının qaldığı təxmin edilir. Sulavesi makakının bir neçə növü nəsli kəsilməkdə olduğu üçün ekologiya və mühafizənin idarə edilməsi planları hazırlanır.

Rezus meymunu adlandırılan rezus macaque (Macaca mulatta ), Köhnə Dünya meymunlarının ən məşhur növlərindən biridir. Bu tipik bir makakadır, Əfqanıstanda Hindistanın şimalına və Cənubi Çinə qədər yayılmışdır.

Yetkin kişilər orta hesabla təxminən 53 santimetr ölçülü və orta hesabla 7,7 kiloqram ağırlığındadır. Dişilər daha kiçikdir, orta hesabla uzunluğu 47 santimetr və çəkisi 5,3 kiloqramdır. Rhesus Macaque meymunları qəhvəyi və ya boz rəngdədir və adətən tüksüz çəhrayı üzlərə malikdir. Rhesus Macaques quyruqları orta uzunluqdadır və orta hesabla 20 ilə 22 santimetr arasındadır.

Rhesus Macaques’in ömrü təxminən 25 ildir. Quru, açıq ərazilərdə məskunlaşan rezus makakaya çəmənliklərdə, meşəliklərdə və 2500 metr yüksəkliyə qədər dağlıq ərazilərdə rast gəlmək mümkündür. Rhesus Macaques yaxşı üzgüçüdür və bu fəaliyyətdən həzz alırlar. Rhesus Macaque, kənd yerlərindən şəhər ərazilərinə köçmək, insanlardan imtina edən növlərdəndir.

Gündəlik heyvan olan Rhesus Macaque həm ağac, həm də quruda yaşayır. Rhesus Macaque otyeyəndir və yarpaqlar və şam iynələri, kökləri və təsadüfi həşərat və ya kiçik heyvanla qidalanır. Onların yeməklərini müvəqqəti saxlamağa imkan verən xüsusi çantaya bənzər çanaqları var. Yığılmış loxmalar bir müddət sonra təhlükəsiz şəraitdə yeyilir. Qoşunların sayı 180 nəfərə qədər ola bilər, lakin adətən orta hesabla 20 nəfərlik qruplala yaşayırlar. Dişilər kişilərdən 4-ə 1 nisbətində çoxdur.

Sosial iyerarxiya da matriarxaldır, rütbə nəsildən aparıcı qadına keçir. Gənclərə qayğı və ərazinin müdafiəsi ilə bağlı vəzifələr qrup arasında bölüşdürülür. Yemək kəşf edən meymunlar, bir qayda olaraq, xüsusi səsləri bunu qrupuna bildirir.

Qadınların təxminən 28 günlük menstrual dövrü onları insanlara bənzədən digər bir xüsusiyyətidir. Çütləşmə müəyyən bir mövsümlə məhdudlaşmır. Hamiləlik 135-194 gün davam edə bilər. Dişilər 3 yaşında, kişilər isə 4 yaşında yetkin olurlar. Rezus meymunun əsirlikdəki (qəfəs, zoopark) ömrü kişilər üçün təxminən 15-20 il, dişilər üçün isə 20-25 ildir. Bu meymunlar təbiətdə nadir hallarda 15 yaşdan yuxarı yaşayırlar.

Milne-Edvards makakası kimi də tanınan Tibet Makakası (Macaca thibetana) Çin, Tibet və Vyetnamda rast gəlinir. Tibet makakası 800-2000 metr hündürlükdə qarışıq yarpaqlı və ya həmişəyaşıl subtropik meşələrdə yaşayır.

Tibet makak meymunun uzun, sıx qəhvəyi xəzi, bığları, tüksüz üzü var. Körpələrdə gümüş və qara xəz var, lakin 2 yaşında yetkinlik dövrü ilə əlaqədar olaraq rəngini dəyişir.

Tibet Macaques qidası əsasən meyvələrdən ibarətdir, lakin o, toxum, yarpaq, giləmeyvə və çiçəklərlə yanaşı onurğasızları da yeyir. Tibet makakı çox kişi və çox dişi qruplarda yaşayır.

Tibet makakının ömrü 20 ildən çoxdur. Bu makakın dörd tanınmış alt növü var, Macaca thibetana thibetana, Macaca thibetana esau, Macaca thibetana guiahouensis və Macaca thibetana huangshanensis.

Toque Macaque (Macaca sinica) Şri Lankaya endemik olan qırmızı-qəhvəyi rəngli Köhnə Dünya meymunudur. Toque Macaque meymunu 20 nəfərə qədər olan qruplarda yaşayır. Bu meymun növü tam bir növdür, lakin üç alt növə çevrilmişdir.

Toque Macaque qrupları bir çox qədim məbədin yerləşdiyi ərazilərdə yaşadıqları üçün onlara “Məbəd Meymunu” ləqəbini qazandırmışdır. Təsvir edilən Toque Macaque’nin digər iki alt növü Dryzone Toque Macaque (Macaca sinica sinica) və Wetzone Toque Macaque (Macaca sinica aurifrons) dir.