Natamamlıq kompleksi haqqında inşa

Natamamlıq kompleksi Adler tərəfindən təqdim edilmişdir.  Adler bildirirdi ki, insanları hərəkətə gətirən əsas amil natamamlıq kompleksi və üstün olmaq istəyidir.  O deyir ki: insanlar doğuşdan güclü əskiklik hissi keçirirlər.  Bildirib ki, bu hissləri dünyada hər bir insan yaşayır.  Ona görə də hər insanda eyni orqanların eyni gücdə və qüdrətdə olmadığını başa düşməkdən əksiklik hissi yaranmışdır.  Bu vəziyyət insanların müəyyən xəstəliklərə daha asan yoluxmasına səbəb olur.  Ona görə də natamamlıq kompleksi uşaqlıqda yaranır.  Bu hissin öhdəsindən gəlmək üçün üstün olmaq üçün səy göstərilir.  Əslində biz tez-tez bir-birimizə “natamamlıq kompleksi” ifadəsini işlədirik.  Buna görə də əksiklik kompleksinin nə demək olduğunu, nə olduğunu və həyata necə təsir etdiyini ətraflı araşdırmaq faydalı olardı.

Adler, açıqlamasında bəzi insanların mövcud xəstəliklərdən zəiflədiyinə diqqət çəkib.  Xəstəliklərin öhdəsindən gəlmək üçün fərqli səy göstərdiklərini bildirdi.  Tarix səhifələrindən verdiyi misallarda kəkələyən Demosfen əslində dünyanın ən yaxşı natiqlərindən biri, fiziki qüsurlu Vilma Rudholf, zəif olmasına baxmayaraq olimpiadalarda üç medal qazanan  və zəif  və gücsüz uşaqlıq keçirdiyinə baxmayaraq Teodor Ruzvelt, yetkinlik dövründə dünyanın ən güclü dövlətlərindən biri olan Amerika Birləşmiş Ştatlarına başçılıq etdiyini söylədi.

Bu nöqtədə Adler bildirir ki;  tutaq ki, insanın bir böyrəyində problem var və o, işləmir.  Digər böyrək bu çatışmazlığı doldurmaq üçün daha çox işləyir.  Beləliklə, digər böyrəkdəki çatışmazlığını bağlayaraq özünü gücləndirir.  O, bu vəziyyətin psixoloji strukturla bağlı olduğunu da bildirib.  Natamamlıq kompleksi bu nəzəriyyədən yaranmışdır.  Beləliklə, o, insanın əksiklik  kompleksinə qarşı üstünlük səyini ortaya qoyduğunu və daha da gücləndiyini bildirmişdir.  Beləliklə, psixoloji və ya fizioloji cəhətdən özünü qeyri-kafi hiss etdiyi hissələri kompensasiya etməyə etməyə çalışmışdır.

Natamamlıq hissi uşaqlıqdan başlayır.  Çünki uşaq dünyaya gələndə anaya möhtacdır və çarəsiz qalır.  Nə özünü doyura, nə də ehtiyaclarını ödəyə bilər.  Çarəsiz və zəif doğulan insan balası sağ qalmaq üçün ətrafdan asılıdır.  Bu vəziyyət, ətrafındakı güclü insanları görəndə özünü əksik hiss etməsinə səbəb olur.  Bu, əksiklik kompleksi yaradır.  Bu asılılığın əksiklik və qeyri-kafilik hisslərini artırdığı bildirilir.  Ancaq digər tərəfdən çox gənc yaşda rast gəlinən bu natamamlıq hissi həm də insan övladının daha güclü olmaq üçün kamilliyə yaxınlaşmaq və yaşadığı mühitdən üstün olmaq cəhdinin əsasını təşkil edir.  Bu səbəbdən insanların həyatları boyu etdikləri az qala hər şeyin bu uşaqlıq həyatında ortaya çıxan duyğudan qaynaqlandığı ifadə edilir.  Ancaq bəzi hallarda bu alçaqlıq hissi bir çox fərqli ölçülərdə özünü göstərə bilər.  Bu tip vəziyyət insanın həddindən artıq qeyri-kafilik və əskiklik hiss etməsinə və qurban rolunda ilişib qalmasına səbəb olur.

Natamamlıq kompleksi hər insanda   varmıdır?

Bəli, əksilik hissi əsasən hər bir insanda var.  Çünki bu, anadangəlmə bir hissdir.  Bu cür hallar təkcə nevrozu təmsil etmir.  İnsanın inkişafına və tərəqqisinə töhfə verən iki fərqli vəziyyət kimi ifadə edilir.  Buna görə də əksiklik kompleksini aktivləşdirən bir qüvvədir.

Natamamlıq kompleksi hər insanda varmıdır?

Əksiklik hisslərinin öhdəsindən gələ bilməyən insanlar depressiyaya düşmüş və gücsüz bir vəziyyət nümayiş etdirirlər.  Onlar qurban rolunda olduqları üçün asanlıqla başqaları tərəfindən idarə olunurlar.  Bu vəziyyət patoloji rol oynaya bilər.

Natamamlıq kompleksinin kökündə ölüm qorxusu dayanır. İnsan mükəmməl olmadığı üçün sevilməyəcəyindən, cəmiyyət tərəfindən qəbul olunmayacağından, tərk edilməkdən, tənha qalmaqdan, təhqir olunmaqdan qorxur. Dərindən təhlil etdikdə isə bu hisslər ən böyük qorxu – ölüm qorxusu ilə bağlıdır.

Psixoloq məsləhət görür ki, natamamlıq kompleksindən qurtulmaq üçün şəxs düşüncə tərzini dəyişməyə çalışmalıdır: “Özünü natamamlıq kompleksinin təsirinə təslim edən şəxs ondan daha bacarıqlı, daha xoşbəxt insanlara paxıllıq edir. Ətrafındakı insanlar dərd çəkəndə onun əhvalı düzəlir. Başqalarının uğuru isə ona işgəncə kimi gəlir”.