Əmtəə nədir?
Əmtəə nədir? Alqı-satqı edilən və gəlir əldə edilən məhsullara əmtəə deyilir. əmtəə; Ticarətdə mühüm mövqedə olan qızıl, neft, təbii qaz, qiymətli metallar, kənd təsərrüfatı məhsulları kimi bütün varlıqlara verilən termindir.
- Əmtəə ticarətdə istifadə olunan əsas maldır və eyni tipli digər mallarla dəyişdirilə bilər.
- Əmtəələr əsasən digər mal və ya xidmətlərin istehsalında giriş kimi istifadə olunur.
- İnvestorlar və treyderlər əmtəələri bilavasitə yerində (nağd) bazarda və ya fyuçers və opsionlar kimi törəmə alətlər vasitəsilə alıb sata bilərlər.
Ticarət malları ümumiyyətlə dörd əsas qrupa bölünür: enerji, metallar, heyvandarlıq və kənd təsərrüfatı.
Çox zaman əmtəə fiziki bir əşya (kitab, ərzaq kimi) təsəvvür edilsə də, əslində əmtəə istənilən xidmət, hətta ideya, ixtira da ola bilər.
Əmtəəni satmaq üçün əmtəənin fərqləndirici satış təklifi olmalıdır. Marketinqdə buna məhsulun mövqeləndirilməsi deyilir. Bu mövqeləndirmə məhsulun fiziki keyfiyyəti (dadı, rəngi və s.), ya da emosional xarakteri ola bilər. Elə bu xüsusiyətinə görə də bir əmtəə digərindən fərqlənir, bu xassələrinə görə alış zamanı alıcı tərəfindən seçilir, alınır.
Hər bir əmtəənin həyat dövrü (sikli) var. Yaranmasından bazara girməsinə, maksimum satış həcminə qalxıb zəifləməsinə və həyat dövrünu başa vurmasına qədər marketerlər bu prosesi idarə edir, əmtəədən maksimum fayda götürməyə, həyat dövrünü mümkün qədər uzatmağa çalışır. Bunun üçün əmtəə innovasiyalar sayəsində təkminləşə, yeni bazarlara çıxardıla, yeni seqmentlərə xitab etdirilə bilər. Məqsəd dəyişmir: əmtəəni mümkün qədər sağmaq, ondan maksimum fayda götürməkdir.
Hər bir əmtəənin arzusu Brend olmaqdır. Brend olandan sonra əmtəə rahatlayır, bir müddət brendinə görə yüksək qiymətə böyük satışlar göstərir, sevilir və dəyərləndirilir.
Əmtəə qiymətlərini nə müəyyənləşdirir?
Əmtəə qiymətləri son nəticədə tələb və təklif əsasında formalaşır. Məsələn, inkişaf edən iqtisadiyyat neft və digər enerji məhsullarına tələbatın artmasına səbəb ola bilər. Əmtəə tələbi və təklifi iqtisadi şoklar, təbii fəlakətlər və investor iştahı da daxil olmaqla bir çox yolla təsirlənə bilər. Məsələn, 2022-ci ildə Rusiya-Ukrayna müharibəsi buğda, nikel və neft kimi müxtəlif malların qiymətlərində ciddi dalğalanmalara səbəb oldu.
Əmtəə qiymətləri təkcə alıcılara və satıcılara təsir etmir; istehlakçılara təsir göstərir. Məsələn, xam neftin qiymətinin artması benzinin bahalaşmasına səbəb ola bilər ki, bu da malların daşınması xərclərini bahalaşdıra bilər.
Əmtəə yaxşı investisiyadırmı?
Hər hansı bir investisiya kimi, əmtəələr də yaxşı bir investisiya ola bilər və əhəmiyyətli risklər ehtiva edə bilər. Aydındır ki, investorun ticarət etmək istədiyi əmtəə hər hansı bir siyasi inkişaf və ya coğrafi şərait kimi bir çox inkişaf və dəyişəndən təsirlənə bilər. İnvestisiya növü də vacibdir. Bundan əlavə, qızıl kimi bəzi mallar inflyasiyaya qarşı tədbir olaraq görülür
Əmtəənin 2 xassəsi vardır:
- istehlak dəyəri
- mübadilə dəyəri
Əmtəənin faydalılığı, insanın bu və ya digər bir tələbatını xassəsi onu istehlak dəyəri edir. İstehlak dəyəri hər hansı bir şeyin təbii xassəsindən asılıdır. Lakin istehlak dəyəri onu yaradan əməyin kəmiyyət miqdarından asılı deyildir.
Məhsulun əmtəəyə çevrilməsi üçün mübadilə dəyərinin olması vacibdir . Çünki, mübadilə dəyəri kimi bütün əmtəələr müəyyən bir kəmiyyət nisbətində bir- birinə dəyişdirilməlidirlər. İstehlak dəyəri baxımından əmtəələri ölçmək olmaz. Ancaq mübadilə dəyəri nöqteyi nəzərindən əmtəələr ölçülürlər, çünki əmtəələr dəyişdiriləndə onların əsasını mübadilə nisbəti təşkil edir.
