Səhm nədir?
Səhm əslində şirkət tərəfindən verilən qiymətli sənəddir və ortaqlığın kapital payını təmsil edir.
Siz həmçinin sərmayə qoyduğunuz şirkətin xeyrinə digər adı ilə tanınan dividentlərə də sahibsiniz. Beləliklə, şirkətin dəyərinin artması ilə yanaşı, siz də mənfəətdən bir pay alırsınız. Səhmdəki qiymət hərəkətlərinə də diqqət yetirmək lazımdır. Təbii ki, ehtiyatda olan azalmalardan asılı olaraq zərər də etmək olar.
İlk növbədə, səhmlərini alacağınız şirkəti yaxından izləməlisiniz. Onların layihələrini, keçmiş uğurlarını və gələcək vədlərini bilmək birja investisiyalarından qazanc əldə etməyə imkan verir. Eyni zamanda şirkətin yerləşdiyi sektor səhm investisiyalarında diqqət yetirilməli məsələlərdəndir
Səhm qiymətli kağız kimi alınıb satılan aktivdir. Bu, şirkətlərin ictimaiyyətə təklif etdiyi ortaqlıq payları şəklində də izah edilə bilər. Şirkətin kapitalında bərabər paya malik olan bu səhmlər birja sektoru üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bir səhmin dəyərli olması üçün şirkətin qazancı və siyasəti də yaxşı olmalıdır. Başqa sözlə, səhm tək başına gəlirli investisiya aləti deyil. Qiymətləndirilməsi üçün onu işə salan şirkət də böyüməli və mənfəət marjasını günü-gündən artırmalıdır.
Səhmləri Necə Almaq olar?
Səhmlərə qiymətli kağız da deyilir. Birjada kağızların alqı-satqısına gəlincə, bu, əslində insanların səhm alıb satması deməkdir. Passiv gəlir əldə etmək üçün sərmayə qoymağın ən geniş yayılmış yollarından biri səhmlərin alınmasıdır. Səhm aldığınız zaman bu sənədlər sizi şirkətin səhmdarı edir. Siz də səhmlərinizin dəyərinə uyğun olaraq mənfəətdən pay alacaqsınız.
Bu prosesdə səhmlərin necə alınacağını bilmək də vacibdir. İnsanlar səhm bazarı vasitəsilə şirkətlərin səhmlərini alırlar. Bu gün bu əməliyyatlar banklar və investisiya şirkətləri vasitəsilə həyata keçirilir. Sizin üçün hesab açan bu şirkətlər və banklar səhm alqı-satqısı sifarişlərinizi idarə edə bilərlər.
Birjada səhm nə deməkdir, bu hansı mənaya gəlir?
Səhmlər fond bazarında investisiya alətləri kimi tanınır və şirkətlərə kapital səhmlərində hüquqlar əldə etməyə imkan verən aktivlərdir. İnsanlar öz səhmlərini ictimaiyyətə təklif edən şirkətlərin səhmlərini almaqla öz əmanətlərindən istifadə edə bilərlər. Lakin səhm almadan əvvəl şirkətlərin maliyyə hesabatlarını və investisiya hərəkətlərini ətraflı şəkildə araşdırmaq lazımdır.
Səhmlərin iki növü var: adi səhmlər və imtiyazlı səhmlər
Adi səhmlər: mülkiyyət hüququna malikdir, səs hüququna malikdir,dividend alır, müddətsizdir,geri satın alına bilər.
İmtiyazlı səhmlər : müddətli və müddətsiz olur, səsvermə hüququna malik deyil, dividend sabitdir( şirkətin mənfəətindən aslı olmayaraq stabil dividend alır), adi səhmlərə dəyişdirlə bilər.
Beləliklə səhmləri alarkən siz müddətsiz onu özünüzdə saxlaya bilərsiz, mülkiyyət hüququna maliksiniz və şirkətin gəlirinə ortaqsınız.
Səhmlər aşağıdakı hallarda buraxılır:
- Səhmdar cəmiyyəti yaradıldıqda
- Müəssisənin və ya təşkilatın səhmdar cəmiyyətinə çevrilməsi zamanı
- Nizamnamə kapitalının artırılması zamanı
Səhmlərin bir neçə xüsusiyyəti var:
- Səhm – mülkiyyət tituludur
- Səhmin “mövcudluğu” müddəti yoxdur
- Səhmlərə bilinməzlik xasdır
- Səhmlərə məhdud məsuliyyət xasdır
- Səhmlər bölünə və birləşə bilərlər
