Polşada təhsil məlumatları
Polşada ali təhsil haqqında qısaca tanış olaq.
· Polşada təhsil, sovet keçmişinə baxmayaraq, Qərbi Avropanın rəqiblərindən geri qalmır: ölkə vahid Avropa Ali Təhsil Ərazisi (AATƏ) çərçivəsində ən son akademik tendensiyaları izləyir.
· Tələblər. 11-ci sinifdən sonra bakalavr təhsili üçün Polşaya daxil ola bilərsiniz. İngilis dilində proqramlar IELTS 5.5-6.5 və ya ekvivalentini tələb edir. Bəzi universitetlərdə əlavə seçim mərhələləri var, məsələn, qəbul imtahanları və müsahibələr. Sertifikat/diploma apostil vurulmalıdır.
· Təhsil qiymətləri dəyişir: illik 2500-6660 USD(hər il fərqlənə bilər). Əslində, ən çox yayılmış proqramlar ildə təxminən 3,330 ABŞ dollarına başa gəlir.
· Dil. Siz polyak dilini pulsuz öyrənə bilərsiniz. Bunun üçün qəbul zamanı B2 səviyyəsində yerli imtahandan və ya daha asan variantdan – təhsilinizə başlamazdan əvvəl universitetdə bir illik polyak dili kursunu keçməlisiniz. Tələbə Polşa dilində təhsil almağı planlaşdırırsa, bu cür kursların orta qiyməti: ildə təxminən 3,330 ABŞ dolları. Ümumiyyətlə, polyak dilini bilmək tələb olunmur (ölkədə çoxlu ödənişli ingilis dilli proqramlar var), lakin bu, ölkədə daha sonra yaşayışı xeyli asanlaşdıracaq.
· Nostrifikasiya – Polşada təhsil sənədlərinin leqallaşdırılması növüdür. Bu prosedur qeydiyyatdan sonra, adətən birinci semestr ərzində tamamlanmalıdır.
· Məşğulluq. Məzun olduqdan sonra tələbə iş tapmaq üçün 9 ay müddətinə yaşayış icazəsi ala bilər. Bu mərhələdə polyak dilini bilmək böyük bir artı olacaq.
Polşada təhsilin üstünlükləri
· Asan qəbul. Polşa universitetlərində qəbul imtahanlarının olmaması böyük üstünlükdür. Attestatdakı qiymətlər də qəbulda rol oynamır. Dil imtahanının nəticələrini və maliyyə ödəmə qabiliyyəti sertifikatını təqdim etmək kifayətdir.
· Aşağı xərclər. Xaricdə büdcə təhsili axtaran tələbələr az pulla keyfiyyətli Avropa təhsili almaq üçün Polşanı bir seçim hesab edə bilərlər. Bir əcnəbiyə Polşada rahat qalmaq üçün ayda təxminən 222-555 ABŞ dolları lazımdır. Bu məbləğə mənzilin ödənişi, yemək və nəqliyyat daxildir. Aİ vətəndaşları üçün təhsil pulsuzdur, digər əcnəbilər üçün isə qiymət nisbətən aşağıdır – ildə 2000-dən 6660 ABŞ dollarına qədər dəyişir.
· Ən qədim təhsil ənənəsi. Polşanın akademik təhsil ənənəsi 1364-cü ildən, Kral Böyük Kazimir bu gün Yagellon Universiteti kimi tanınan Krakov Akademiyasını qurduğu vaxta təsadüf edir.
Dünyanın ən qədimlərindən biri olan Krakov Akademiyası Bolonya və Padua akademiyalarının ənənələrini mənimsəmiş və Praqadakı Karl Universitetindən sonra Mərkəzi Avropada ikinci universitet olmuşdur. Bundan əlavə, 1773-cü ildə Polşada dünyada ilk xalq təhsili nazirliyi – Milli Təhsil Komissiyası (Komisja Edukacji Narodowej) yaradıldı.
· Sürətli inkişaf. Polşa universitet tələbələrinin sayına görə Avropanın ilk 10 ölkəsindədir: 400-dən çox universitetdə təxminən 1,3 milyon insan təhsil alır. Hər il 300-400 min abituriyent 200-dən çox yüksək keyfiyyətli təhsil proqramı təklif edən Polşa universitetlərində təhsilə başlayır. Xarici dillərdə daha çox proqramlar həyata keçirilir.
· Avropa hərəkətliliyi. AATƏ üzvü olan Polşa Avropa təhsil standartlarına riayət edir. Polşa universitetlərində Aİ və Boloniya prosesində iştirak edən digər ölkələr daxilində tələbə və məzunların mobilliyini təmin edən AKTS qiymətləndirmə sistemi mövcuddur. Belə ki, 2018-2019-cu tədris ilində 78 000-dən çox əcnəbi tələbə Polşaya təhsil almağa gəlib, polşalı tələbələrin təxminən 2%-i digər Aİ ölkələrində təhsil alıb.
Polşa universitetlərində təhsili başa vurduqdan sonra verilən diplom təkcə Avropada deyil, dünyanın bir çox ölkələrində tanınır. Bundan əlavə, bu, səyahət etmək üçün əla bir yoldur: Polşa tələbə vizası olan əcnəbi heç bir çətinlik çəkmədən Avropa ölkələrinə səfər edə bilər.
Aviabiletlər isə ucuz olacaq: bir uçuş üçün orta hesabla 56-78 ABŞ dolları.
Polşada təhsil almağın özəllikləri
Zəif nizam-intizam. Bir çox Polşa universitetlərində mühazirələrə davamiyyət heç bir şəkildə nəzarət edilmir və imtahan ballarına təsir göstərmir.
Əgər tələbə hər hansı imtahandan keçə bilməyibsə, yenə də təkrar imtahan vermək və ya keçmək şərti ilə növbəti semestrə köçürüləcək. Bununla belə, tələbə bütün imtahanları verənə və AKTS-nin tələblərinə uyğun olaraq təhsil proqramı üzrə tələb olunan sayda krediti toplamana qədər diplom almayacaq. Ciddi nəzarət olmadıqda, tələbələr özlərini nizam-intizam və motivasiya etməlidirlər.
Aşağı yaşayış səviyyəsi. Polşa vətəndaşlarının rifahı bir çox Aİ ölkələrindən aşağıdır. Əlavə pul qazanmaq və ya daimi yaşamaq üçün qalmaq istəyən tələbələr başa düşməlidirlər ki, onların maaşları digər Aİ ölkələrindəki kimi yüksək olmayacaq.
Qəbul prosesində hansı sənədlər tələb olunur?
Polşa universitetlərində bakalavr təhsil müddəti 3 il ,magistr təhsili 1.5-2 il və doktorantura təhsili isə 3 il davam edir. Universitetlərə qəbul olmaq üçün sizdən əvvəlki təhsilinizi təsdiq edən diplom və ingilis dili biliyinizi təsdiq edən imtahan sertifikatınız tələb olunur. Əks təqdirdə siz 1 il əlavə olaraq ingilis dili kursu keçməli olacaqsınız. Universitetdən asılı olaraq sizdən motivasiya məktubu (motivated letter) və tövsiyə məktubu (recommendation letter) tələb oluna bilər. Bəzi ixtisaslar üçün isə sizdən xüsusilədə keçmiş iş təcrübəniz və qəbul üçün universitetin təşkil etdiyi giriş imtahanlarında iştirak etməyiniz sizdən tələb oluna bilər. I smestr üzrə dərslər oktyabrın ayında, II smestr üzrə dərslər fevral ayında başlayır. Qiymətləndirmə 5 ballıq sistemlə dəyərləndirilir.
Könlünüzcə olacaq bu təhsil fürsətini dəyərləndirmək üçün bizə müraciət edin və özünüzü sınayın!